Położony nad błękitną taflą Zbiornika Czorsztyńskiego, na pograniczu Pienin i Gorców, wieś Czorsztyn jest miejscem, w którym historia i natura tworzą harmonijną całość. Dawna strażnica na szlaku handlowym przez Dunajec, dziś kusi turystów ciszą i spokojem, a jednocześnie oferuje niezwykle bogaty wybór form aktywnego wypoczynku. To tu można wyruszyć w podróż jedną z najpiękniejszych tras rowerowych w Polsce – Velo Czorsztyn, przemierzając malownicze zakątki z panoramą Tatr i Pienin w tle.
Region zachwyca nie tylko krajobrazem, ale i ciekawymi atrakcjami, od legendarnych zamków w Czorsztynie i Niedzicy, przez spływ Dunajcem, aż po kameralne stoki narciarskie zimą. Gęsta sieć szlaków turystycznych prowadzi wśród pienińskich turni, górskich polan i punktów widokowych, pozwalając poznać uroki przyrody, jak i bogactwo kulturowe regionu. Niezależnie od tego, czy planujesz intensywną wyprawę, czy leniwe chwile nad wodą, Czorsztyn i okolice to gwarancja niezapomnianych wrażeń.
Osada Czorsztyn z widokiem na Tatry
Dzieje Czorsztyna sięgają XIII wieku, kiedy wzniesiono tu pierwszą drewnianą warownię strzegącą południowo-wschodnich granic Królestwa Polskiego. W XIV wieku Kazimierz Wielki przekształcił ją w gotycki zamek murowany, pełniący rolę strategicznej strażnicy na handlowym szlaku przez Dunajec. Przez wieki zamek był świadkiem ważnych wydarzeń – gościł królewskich posłów, odpierał najazdy i służył jako punkt obronny przeciw wojskom węgierskim. W XVIII wieku, po pożarze i stopniowej utracie znaczenia militarnego, popadł w ruinę, jednak jego malownicze położenie nad jeziorem sprawiło, że już w XIX stuleciu stał się celem wycieczek romantyków i artystów. Dziś zabezpieczone ruiny i zachowane fragmenty murów pozwalają poczuć klimat dawnych wieków, a widok z zamkowych wzgórz na jezioro Czorsztyńskiej i Tatry oraz Pieniny jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych w regionie.
Jezioro Czorsztyńskie – serce rekreacji i aktywności wodnych
Sztuczny zbiornik wodny, jakim jest Jezioro Czorsztyńskie, powstał przez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej pomiędzy Pieninami Spiskimi a Właściwymi, od lat przyciąga miłośników sportów wodnych, wędkarzy i spacerowiczów.
Zbiornik ma około 9 km długości i średnio 1,3 km szerokości, osiągając maksymalnie 1,75 km w najszerszym miejscu. Linia brzegowa o długości 29,7 km kryje liczne zatoki, które nadają jezioru urozmaicony kształt i sprzyjają rekreacji. W pełni napełniony zbiornik ma głębokość maksymalną 49,5 m, przy średniej 18,9 m, co sprawia, że jest atrakcyjny zarówno dla żeglarzy, jak i wędkarzy.
Brzegi jeziora skrywają wiele urokliwych zakątków. Po stronie lewej znajdziemy m.in. Zatokę Lemierzysk, Sygulinę, Pustą Zatokę, Stronie, Wroninę oraz Harczy Grunt. Prawy brzeg to z kolei Baniska, Zatoka Falsztyńska i Kosarzyska – miejsca idealne na spokojne obserwowanie przyrody lub piknik w ciszy i spokoju.
Na szczególną uwagę zasługuje trasa pieszo-rowerowa prowadząca wokół akwenu. Velo Czorsztyn umożliwia odkrywanie widoków z różnych perspektyw, a przy okazji pozwala na zatrzymanie się przy punktach gastronomicznych lub plażach. W sezonie letnim organizowane są rejsy statkami, które łączą przystanie przy zamkach w Czorsztynie i Niedzicy.
Zamek w Czorsztynie – ruiny z historią na szczycie skały
Na jednym z okolicznych wzgórz, dominującym nad brzegiem jeziora, znajdują się ruiny zamku w Czorsztynie. Warownia powstała w XIV wieku z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego, który rozbudował wcześniejszą drewnianą strażnicę, pełniącą funkcję obronną na południowo-wschodnich rubieżach Królestwa Polskiego. Zamek strzegł strategicznego szlaku handlowego przez Dunajec i stanowił ważny punkt kontroli granicy z Węgrami.
W kolejnych stuleciach zamek gościł królewskich posłów, stawał się areną bitew i schronieniem dla konfederatów barskich. Niestety, w XVIII wieku został poważnie uszkodzony przez pożar i stopniowo popadał w ruinę. Mimo to do dziś zachowały się fragmenty murów obwodowych, baszt i dziedzińca, które zostały zabezpieczone oraz udostępnione do zwiedzania.
Spacer po ruinach to podróż w czasie – tablice informacyjne przybliżają historię obiektu, a z tarasów i punktów widokowych rozciąga się spektakularna panorama Jeziora Czorsztyńskiego, zamku w Niedzicy oraz odległych szczytów Tatr.
Zamek w Niedzicy – warownia, zapora i duch Inków
Po drugiej stronie jeziora, na skalistym cyplu, dumnie wznosi się zamek w Niedzicy określany również jako Zamek Dunajec. To jedna z najlepiej zachowanych średniowiecznych warowni w południowej Polsce. Jego budowę rozpoczęto na początku XIV wieku (w latach około 1308–1313) za panowania króla Karola Roberta z dynastii Andegawenów jako węgierskiej strażnicy granicznej, zabezpieczającej handel na szlaku Dunajec – Kraków – Budapeszt.
Zamek składa się z trzech części: górny – pierwotny gotycki, średni – rozbudowany w XV–XVII wieku, oraz dolny – przekształcony w rezydencję magnacką i dziś służący, jako hotel i restauracja. Właścicielami zamku byli kolejno Berzeviczych, Zapolyi, Łaski, Horvath, Giovanellich i Salamonowie, którzy zamieszkiwali warownię aż do 1943 r.
Po II wojnie światowej zamek został upaństwowiony i przekazany do opieki Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Od 1963 r. pełni funkcję muzeum, gromadząc zbiory obejmujące komnaty historyczne (np. komnaty Salamonów), zamkowe lochy, eksponaty archeologiczne, etnograficzne oraz kolekcję powozów i sztuki spiskiej.
Jednym z najbardziej fascynujących elementów historii zamku jest legenda o skarbie Inków. Według podań, w XVIII wieku Sebastian Berzeviczy ożenił się z inkaską księżniczką Uminą; ich potomkowie mieli ukryć tu legendarny skarb. Podczas prac konserwatorskich po wojnie odkryto rzekome „kipu” – węzełkowe pismo Inków – co tylko podsyciło tajemnicę.
Tuż obok znajduje się imponująca zapora wodna, będąca częścią systemu regulującego przepływ Dunajca. Z korony zapory roztacza się widok na obydwa zamki i tło pienińskich szczytów.
Velo Czorsztyn – wycieczka rowerowa wokół jeziora
Dla amatorów turystyki rowerowej trasa Velo Czorsztyn to prawdziwa gratka. Pętla o długości około 30 kilometrów prowadzi wokół Jeziora Czorsztyńskiego i łączy takie miejscowości jak Czorsztyn, Niedzica, Kluszkowce i Sromowce. Trasa jest w pełni asfaltowa, z licznymi punktami widokowymi i ławkami do odpoczynku. Większość trasy prowadzi po płaskim terenie i jest uznawana za łatwą, choć jeden odcinek – w okolicach wsi Falsztyn – zawiera bardziej stromy podjazd, który może sprawić trudność mniej wytrenowanym rowerzystom.
Po drodze mijane są nie tylko warownie, ale i malownicze przystanie, zielone łąki oraz liczne zatoki. Latem szlak bywa uczęszczany, jednak dzięki szerokości i łagodnemu profilowi pozostaje komfortowy dla rodzin z dziećmi. Dodatkowym atutem są tablice edukacyjne i przystanki z lokalnymi przysmakami.
Można zdecydować się na dwa warianty trasy:
- Krótki wariant (~27–28 km) — z opcjonalnym promem między zamkami, idealny na spokojniejszą wyprawę
- Pełna pętla (~38–40 km) — bez promu, prowadzi przez przełęcz Osice i wymaga przejazdu fragmentem ruchliwej drogi publicznej
Czorsztyn Ski – zimowe atrakcje regionu
Zimą okolice Czorsztyna zamieniają się w kameralny ośrodek narciarski. Czorsztyn-Ski, położony w Kluszkowcach, oferuje dobrze przygotowane trasy narciarskie, szkółki dla dzieci oraz wypożyczalnie sprzętu. Ze szczytu Góry Wdżar, gdzie prowadzi kolej linowa stacji Czorsztyn Ski, rozciąga się przepiękny widok na 4 strony świata. Można stąd podziwiać Gorce, Pieniny, Beskid Sądecki i Żywiecki, Magurę Spiską czy też Jezioro Czorsztyńskie. Do głównych atrakcji należą:
- wyciąg krzesełkowy wraz z punktem widokowym
- zjeżdżalnia grawitacyjna
- ścieżka dydaktyczna starym kamieniałem
- bike park z 4 trasami rowerowymi
- restauracja regionalna
Spływ Dunajcem – wodna przygoda z flisakami
Spływ przełomem Dunajca to jedna z najstarszych atrakcji regionu. Płynąc tradycyjną tratwą, turyści mają okazję podziwiać pienińskie turnie i wapienne ściany wznoszące się pionowo nad wodą. Przewodnicy – flisacy – opowiadają o historii rzeki, legendach i mijanych miejscowościach.
Tradycja flisackiej wyprawy na tratwach sięga XIX wieku, choć korzenie flisackiej kultury bywają starsze – dziś kontynuowana jest przez Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich, które dba o bezpieczeństwo i autentyzm tego doświadczenia. Trasa rozpoczyna się zazwyczaj w Sromowcach – Kątach (lub alternatywnie Sromowce Niżne) i kończy w Szczawnicy lub Krościenku nad Dunajcem. Długość spływu waha się od około 18 km (czas: ~2 godz. 15 min) do około 23 km (czas: ~2 godz. 45 min) – wszystko zależy od wybranego wariantu.
Flisacy opowiadają legendy (np. o Janosiku) i opisują mijane formacje skalne takie jak: Trzy Korony czy Czerwony Klasztor – co czyni wyprawę zarówno relaksem, jak i żywą lekcją lokalnej kultury.
Podróż tratwą to nie tylko widoki, ale też kontakt z dziką, spokojną przyrodą Pienińskiego Parku Narodowego – obserwacja ptactwa, bujnej roślinności i wapiennych ścian.
Dojazd do Czorsztyna – jak najlepiej dotrzeć?
Czorsztyn znajduje się w Małopolsce, w dogodnym położeniu względem Zakopanego, Nowego Targu i Krakowa. Dojazd jest możliwy zarówno samochodem, jak i komunikacją publiczną. Podróżującym samochodem polecamy trasę z Krakowa drogą krajową nr 7 (Zakopianką) w kierunku Nowego Targu, a następnie drogą wojewódzką nr 969 przez Łopuszną i Harklową. Czas przejazdu z Krakowa wynosi około 2,5 godziny, a z Zakopanego ok. 50 minut. Od strony Nowego Sącza najlepiej jechać drogą wojewódzką nr 969 w kierunku Krościenka nad Dunajcem i stamtąd do Czorsztyna.
Do Czorsztyna można dotrzeć autobusami regionalnymi z Nowego Targu, Krościenka nad Dunajcem lub Szczawnicy. Do Nowego Targu dojeżdżają pociągi z Krakowa oraz busy z wielu małopolskich miejscowości. Latem dodatkową atrakcją może być połączenie rowerowe – przyjeżdżając pociągiem do Nowego Targu, można wyruszyć na trasę rowerową Velo Dunajec i połączyć ją z pętlą Velo Czorsztyn.
Czorsztyn pytania
Jakie atrakcje oferuje Czorsztyn dla turystów?
Czorsztyn to miejscowość o wyjątkowym położeniu nad Jeziorem Czorsztyńskim, oferująca atrakcje zarówno dla miłośników historii, jak i przyrody. Największą popularnością cieszą się ruiny zamku w Czorsztynie z pięknym widokiem na Tatry, spływ Dunajcem z flisakami oraz trasa rowerowa Velo Czorsztyn, która okrąża całe jezioro. Dodatkowo w pobliżu znajduje się zamek w Niedzicy oraz zapora, będąca punktem widokowym. Turyści mogą korzystać z rejsów po jeziorze, plaż, tras pieszych, szlaków rowerowych, lokalnych muzeów i gastronomii. To idealne miejsce dla rodzin, par i aktywnych podróżników, oferująca pełne spektrum wypoczynku w malowniczej scenerii.
Gdzie znajduje się zamek Czorsztyn i jak do niego dotrzeć?
Zamek Czorsztyn znajduje się w województwie małopolskim, na północnym brzegu Jeziora Czorsztyńskiego, w gminie Czorsztyn. Do ruin zamku można dotrzeć pieszo z parkingu przy przystani wodnej w Czorsztynie, podążając dobrze oznakowaną trasą prowadzącą przez wzgórze. Alternatywą jest rejs łodzią ze strony Niedzicy, który zapewnia dodatkowe wrażenia wizualne. W sezonie letnim kursują także meleksy i rowery wodne. Zamek usytuowany jest na skalistym wzniesieniu i oferuje wspaniały widok na Tatry, Dunajec oraz panoramę pienińską. To punkt obowiązkowy każdej wycieczki w tej części regionu.
Czy warto wybrać się na spływ Dunajcem z widokiem na Tatry?
Zdecydowanie tak – spływ Dunajcem to jedna z najpiękniejszych atrakcji południowej Polski. Przełom Dunajca oferuje unikalne widoki na strome wapienne ściany Pienin i doliny, które rozciągają się aż po Tatry. Tradycyjna tratwa flisacka pozwala podziwiać naturę w spokojnym rytmie, a opowieści przewodników wzbogacają podróż o lokalne legendy. Spływ zwykle rozpoczyna się w Sromowcach, kończąc w Szczawnicy. Całość trwa około dwóch godzin, choć dostępne są także krótsze warianty. To atrakcja odpowiednia zarówno dla rodzin z dziećmi, jak i par, szukających malowniczych doświadczeń blisko natury.
Jakie są najlepsze noclegi w Czorsztynie z widokiem na jezioro?
W Czorsztynie i okolicznych miejscowościach, takich jak Kluszkowce czy Niedzica, można znaleźć wiele noclegów oferujących widok na Jezioro Czorsztyńskie. Szczególnie popularne są apartamenty z panoramicznymi tarasami, pensjonaty na wzgórzach oraz komfortowe domki w stylu regionalnym. Turyści cenią obiekty zlokalizowane tuż przy trasie rowerowej Velo Czorsztyn lub w pobliżu zamków. Wiele z nich oferuje śniadania z lokalnych produktów, dostęp do sauny, bani lub kominka. Rezerwacje w sezonie warto robić z wyprzedzeniem, ponieważ obiekty z widokiem na jezioro szybko się zapełniają. To idealna baza wypadowa do zwiedzania regionu.
Co zobaczyć w okolicach gminy Czorsztyn i Pienińskiego Parku Narodowego?
Poza słynnymi zamkami i jeziorem, gmina Czorsztyn i okolice Pienińskiego Parku Narodowego oferują wiele atrakcji. Warto odwiedzić Sromowce i Kluszkowce, które słyną z pięknych szlaków pieszych i dostępu do Dunajca. Godne uwagi są także skanseny, punkty widokowe, wąwozy i ścieżki edukacyjne. Spacer wzdłuż Trzech Koron, wejście na Sokolicę czy przejazd rowerem przez malownicze okolice Jeziora Czorsztyńskiego dostarczą niezapomnianych wrażeń. To miejsce, które łączy przyrodę, historię i regionalną kulturę, oferując jednocześnie aktywny wypoczynek i relaks z widokiem na Tatry.
